وقتی هم که اولویت اقتصاد و سیاست باشد نمی‌توانیم انتظار داشته باشیم که اتفاق خوشایندی در خصوص میراث فرهنگی رخ دهد، میراث فرهنگی، صنعت گردشگری و صنایع دستی در شرایط فعلی، روز‌های سختی را پشت سر می‌گذارد.
به گزارش سبزوارنیوز ، البته این موضوع جدیدی نیست و سال هاست که این ۳ امر مهم که فرهنگ و تمدن کشورمان به آن گره خورده است در شرایط نا مطلوبی قرار دارند اما شرایط فعلی و مهمان ناخوانده کرونا این روزها مزید بر علت شده تا شرایط را از آن چه که بود سخت‌تر کند. حالا دیگر نه تنها خبری از گردشگر خارجی نیست بلکه گردشگران داخلی هم از ترس ابتلا به کرونا ترجیح می‌دهند قرنطینه خانگی را پیشه کنند و مسافرت نروند، صنایع دستی کشورمان هم به گفته کارشناسان علی رغم چیزی که مسئولان به آن معتقدند، در شرایط بدی به سر می‌برد و میراث فرهنگیمان هم به تازگی خبر رسیده که با بودجه‌ای بسیار نا چیز اداره می‌شود یا بهتر است بگوییم اصلا اداره نمی‌شود و بناهای تاریخی به حال خودشان رها شده اند!
وزیر میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی روز گذشته گفته بود: «تخت جمشید را صرفاً با سالی ۵ میلیون اداره می‌کنیم!» همین جمله کافی است تا به شرایط نا مطلوبی که میراث فرهنگی کشورمان این روزها با آن مواجه است پی ببریم و از دلیل دست درازی‌ها به میراث فرهنگی کشورمان و خرابی‌های آن آگاه شویم.
«تخت جمشید» را صرفاً با سالی ۵ میلیون اداره می‌کنیم!
وزیر میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی روز گذشته با گلایه از وضعیت بودجه این وزارتخانه گفت: «بودجه این وزارتخانه بسیار کمتر از وزارتخانه‌های دیگر است و شاید به نصف آخرین وزارتخانه هم نرسد؛ وزارت ورزش و جوانان یکی مانده به آخرین وزارتخانه دولت به لحاظ بودجه بوده و رقم آن حدود ۲۴۰۰ میلیارد تومان و ما ۱۲۰۰ میلیارد تومان دریافتی داریم؛ از این بودجه ۲۶۰ میلیارد تومان به حوزه میراث فرهنگی اختصاص پیدا می‌کند.»
علی اصغر مونسان افزود: «ما در حوزه میراث فرهنگی بالغ بر ۳۲ هزار اثر ثبت شده داریم و اگر بودجه ذکر شده را به این تعداد اثر تقسیم کنیم یعنی هر بنا را با سالی ۵ میلیون تومان حفاظت و حراست می‌کنیم! مثلا تخت جمشید را با ۵ میلیون تومان اداره می‌کنیم بنابراین نیاز به مشارکتهای مردمی داریم و برای استفاده از مشارکتهای مردمی آیین نامه میراث بانان افتخاری را ابلاغ کردیم.
همچنین در حوزه مرمت هم از مردم کمک گرفته‌ایم و دو هزار پروژه مرمتی را با مشارکت مردم انجام دادیم.»
وی با اشاره به تاثیر شیوع ویروس کرونا بر صنعت گردشگری خاطرنشان کرد: «گردشگری ما تا مرداد دچار زیان ۱۲ هزار میلیاردی شد و اقدامات ما برای حمایت از این فعالان به چند دسته تقسیم شد، یکی از این اقدامات امهال اقساط وامها و تسهیلات این فعالان بود، در اقدامی دیگر حق بیمه‌های آنان به صورت اقساطی دریافت شد.»
وی درباره حمایتهای مالی از این بخش توضیح داد:« از زیان ذکر شده ما تنها ۱۷۵ میلیارد تومان حمایت انجام دادیم و این باعث نگرانی است، چرا که دیگر امکان ادامه فعالیت برای برخی فعالان حوزه گردشگری مهیا نیست و کرونا هم در کشور شدت گرفته است. در خرداد تعدادی سفر داشتیم که باعث پرداخت برخی بدهکاری هتلداران شد اما دوباره با توقف فعالیتها مواجه شدیم.»
وزیر میراث فرهنگی و گردشگری درباره تاثیر سفرها بر شیوع کرونا و هماهنگی وزارتخانه متبوعش با وزارت بهداشت تصریح کرد:« ما در حوزه سفرها با وزارت بهداشت همکاری و هماهنگی داریم، مصوبات ستاد مبارزه با کرونا را رعایت می‌کنیم و درست است که هتلها تعطیل نشدند اما طبق پروتکلهای وزارت بهداشت عمل می‌کنند. اما در این میان میزان سفرها زیاد بود همین موضوع باعث آسیب شد. در مورد گردشگر خارجی هم افت بسیار زیادی داشتیم، به طوری که رقم ۲ میلیون و ۳۰۰ هزار گردشگر در سه ماهه اول سال قبل به ۷۴ گردشگر در امسال رسید. گردشگری برای کشورهایی مانند ترکیه در اولویت است و برای ما نه، الان گردشگری ترکیه و دبی فعال شده‌اند و ما اجازه فعالیت نداریم چرا که اولویت ما سلامت مردم است. برای ورود گردشگر خارجی منتظر دستور ستاد مقابله با کرونا هستیم.»
ساخت مجتمع‌های تجاری به جای آثار تاریخی قابل قبول نیست
این در حالی است که محمدصالح جوکار، دبیر فراکسیون گردشگری و میراث فرهنگی مجلس شورای اسلامی نیز روز گذشته در خصوص مشکلات میراث فرهنگی کشورمان گفت: وزارت میراث فرهنگی در چارچوب فعلی نوپاست. سازمان‌ها همواره در مقوله پاسخگویی به خوبی عمل نمی‌کنند و تبدیل این نهاد به یک وزارتخانه کمک شایانی به حل مشکلات این حوزه کرده است. مجلس به دنبال یک تحول جدی در حوزه میراث فرهنگی و گردشگری است.
او افزود: به علت شیوع کرونا مقوله گردشگری به شدت تحت تاثیر قرار گرفت و عملا ورود گردشگران خارجی به کشور به حداقل رسید. در این میان صنعت هتلداری بیشترین آسیب را دید. زمانی که صنعت گردشگری تحت تاثیر است بالطبع میراث فرهنگی و صنایع دستی نیز تحت‌الشعاع قرار می‌گیرد. زمانی که گردشگر وارد کشور می‌شود حوزه صنایع دستی یکی از صنعت‌هایی است که زنده و پویا به حیات خود ادامه می‌دهد. امروزه حفظ میراث فرهنگی یکی از اولویت‌های اصلی دولت و مجلس است و در این راستا ضرورت دارد تربیت نیروهای متخصص در دستور کار قرار گیرد. در وهله بعد دو مقوله شناساندن و اکتشاف مسائلی هستند که در حوزه میراث فرهنگی کمبود آن‌ها احساس می‌شود. امروزه بسیاری از اراضی تاریخی هنوز کشف نشده‌اند. گنجینه‌هایی که می‌توانند تحولی جدی در کشور ایجاد کنند. مجلس
به دنبال این است که با تعامل و انجام همکاری مشترک با وزارت میراث فرهنگی چالش‌های این حوزه اعم از نیروی انسانی و منابع را برطرف کند.
جوکار در خصوص تخریب برخی بناها و خانه‌های تاریخی و خلا قانونی در این رابطه اضافه کرد: از حوزه میراث فرهنگی حمایت قانونی انجام خواهیم داد. خانه‌ای که جنبه تاریخی دارد باید از آن صیانت شود و اگر قوانین نیز در این حوزه مشکل داشته باشند مجلس قطعا ورود خواهد کرد. در راستای تملک بناهای تاریخی باید اصول قانونی رعایت شود و به گونه‌ای نباشد که حق مالکین تضعیف شود. باید حرکت ما به سمتی باشد که مردم به‌صورت داوطلبانه از این گنجینه‌ها حمایت و حفاظت کنند. امروزه بناهای تاریخی که جنبه اقتصادی نیز پیدا کرده‌اند نشان داده‌اند که می‌توان از پتانسیل آن‌ها به خوبی استفاده کرد و همزمان از آن‌ها نیز مراقبت کرد. اگر در این زمینه برنامه وجود داشته باشد قطعا قوه قضائیه نیز به خوبی همکاری خواهد کرد. ساخت مجتمع‌های تجاری به جای آثار تاریخی قابل قبول نیست. قطعا مجلس در مقابل دست‌اندازی‌ها به اماکن تاریخی ایستادگی می‌کند و اجازه نمی‌دهد این قبیل اماکن مورد تعرض قرار گیرند.
میراث فرهنگی در اولویت نیست
دکتر سعید فلاح فر کارشناس مرمت و معماری میراث فرهنگی در خصوص شرایط امروز بناهای تاریخی کشورمان و همچنین صحبت‌های وزیر در این خصوص به آفتاب یزد گفت: گفته‌های این مقام مسئول خنده دار است. سازمانی که اولویت آن سیاسی باشد و به محفل‌های سیاسی و جناحی محدود شود قطعا نمی‌تواند کار علمی و فرهنگی انجام دهد. مشکل میراث فرهنگی ما این است که بعد از موضوع ادغامی که با حوزه گردشگری پیدا کرد، ماهیت سازمان میراث فرهنگی از یک سازمان علمی و فرهنگی به یک سازمان اقتصادی و سیاسی تبدیل شد. وقتی هم که اولویت اقتصاد باشد و سیاست، نمی‌توانیم انتظار داشته باشیم که اتفاق خوشایندی در خصوص میراث فرهنگی رخ دهد.
او در ادامه تاکید کرد: متولیان امر میراث فرهنگی از وظایف خودشان دور افتاده اند. من متخصص مرمت بناهای تاریخی هستم و تخصصم در حوزه فیزیکال میراث است اما واقعیت این است که فیزیکال میراث فرهنگی ما از یک خطر بزرگتری در رنج است چرا که مشکل الان میراث فرهنگی ما این نیست که کاشی فلان جا افتاده یا دیوار فلان مکان ریخته است، مشکل ما این است که به طور کلی میراث فرهنگی ما در اولویت فرهنگی کشورمان نیست که اگر بود این اتفاق‌ها رخ نمی‌داد. میراث فرهنگی ما اصلا جزو اولویت هایمان نیست یعنی سازمان میراث فرهنگی که حالا به وزارت خانه تبدیل شده است هیچ اهمیتی برای میراث فرهنگی قائل نیست به طوریکه کل فهم ما از میراث فرهنگی به اندازه یک کارخانه موتور گازی‌سازی هم نیست و به آن اندازه هم برایش اولویت قائل نیستیم.
این کارشناس تاکید کرد: طبیعتا وقتی اولویتی وجود نداشته باشد بودجه‌ای هم برای آن در نظر گرفته نمی‌شود و کم کاری‌ها هم به کمبود بودجه ربط پیدا می‌کند. انگار ما اصلا اعتقادمان را نسبت به حفاظت از بناهای تاریخی از دست داده ایم. ما صرفا سالها کژ دار و مریض با میراث فرهنگیمان می‌سازیم تا مجامع بین‌المللی سرکوفت به ما نزنند. ما فقط به اندازه‌ای با میراث فرهنگیمان می‌سازیم که بعضی از این گروه‌ها و گرایشات سیاسی بتوانند منافع اقتصادیشان را از آن داشته باشند. امروزه کسی به دنبال حفظ میراث فرهنگی به دلیل موضوع فرهنگی آن نیست بلکه همه میخواهند از میراث فرهنگی پول در بیاورند و سکوی پرش سیاسی از آن درست کنند.
وقتی به ترکیب کارشناسان میراث فرهنگی نگاه کنیم متوجه می‌شویم همه کسانی در بدنه سازمانی میراث فرهنگی باقی ماندند که بازی‌های سیاسی بلد هستند نه کسانی که توانایی علمی دارند. سازمان میراث فرهنگی همه کارشناسان دلسوزش را الک کرد و تنها کسانی را در بدنه سازمان نگه داشت که بتوانند با یک بدنه سیاسی کار کنند نه یک بدنه علمی و فرهنگی! تا زمانی که فکر کنیم میراث فرهنگی کشورمان یک گاوصندوق بانک است که می‌توانیم از آن پول در بیاوریم و فرصت‌های سیاسی و رانتی برای دوستان و آشنایانمان ایجاد کنیم اتفاقی بهتر از این نخواهد افتاد.
میراث فرهنگی کشورمان اداره نمی‌شود که نیاز به ۵ میلیون تومان پول داشته باشد، در واقع میراث فرهنگی و بناهای تاریخی به حال خودشان رها شده‌اند و هر لحظه بیم از بین رفتن آن‌ها پر رنگ‌تر می‌شود.
انتهای پیام/د
