در حقیقت تاریخچه بهداشت عمومی نوین در ایران با تاسیس دارالفنون به دست امیرکبیر در دوران قاجار آغاز شد و در پی قحطیهای مکرر و اپیدمیهای وبا در سال هزارو ۲۴۳ هجری شمسی به پیشنهاد دکتر تولوزان طبیب ناصرالدین شاه سازمانی با نام مجلس حفظ الصحه آغاز به کار کرد که اولین سازمان کشوری در زمینه بهداشت عمومی بود.
در سال هزار ۳۲۰ وزارت بهداری تاسیس گردید، اما سازمانهای اداری بهداشت عمومی وزارت بهداری در سال 1321 به عنوان یک وزارت مستقل شروع به فعالیت کرد، از دیر باز و تا به امروز در کنار شبکه بزرگ بهداشت و درمان طب سنتی هم پا به پای آن وجود داشته که در گذر زمان دستخوش تغییراتی گاه رو به جلو و گاه عقبگرد شده است.
با وجود تبلیغات زیاد و مهارت افرادی قابل در طب سنتی، اما شاید آن طور که باید این شاخه از علم در جامعه از امکانات و جایگاهی درخور برخوردار نیست و شاید به عنوان رقیبی جدی در کنار علم روز بهداشت و درمان با تکنولوژیهای روز دنیا نتوانسته است برای خود جایگاهی امن تعریف کند.
طب سنتی در خوشاب
وضعیت طب سنتی در خوشاب هم استثنای کشور و حتی جهان نیست، و با ناملایمت هایی همراه بوده است تا جایی که افرادی ماهر و دارای سابقه طبابت سنتی موفق و جا افتاده در بین مردم به دلیل مشکلاتی حاضر به مصاحبه نمیشوند.
از دیرباز در این شهرستان افرادی شناخته شده و گاهی به صورت ارثی در رشتههایی مانند شکسته بندی، داندانپزشکی "در حد کشیدن و جرمگیری و تا حدودی ارتودنسی سنتی" عطاری و تجویز گیاهان دارویی وجود داشته و دارند.
در همین زمینه به گفتگو با فعال و کارآفرین گیاهان دارویی و طب سنتی خوشاب نشستیم.
مجید سهرابیان کار آفرین موفق درخصوص وضعیت شغلی خود از روستای بلقان آباد خوشاب، میگوید: در حال حاضر و در این چند سال اخیر خوشبختانه وضعیت بهتر شده است، مرحله اول باید گیاهان دارویی را شناخت که یکی از مهمترین مهارتهای اصلی دراین شغل محسوب میشود. در مرحله دوم در زمینه تولید و کشت کار گیاهان دارویی در مزرعه البته با مجوزهای لازم آگاهی پیدا کرد و سوم در زمینه برداشت محصول که به صورت بسته بندی عرضه شود.
کارآفرینی طب سنتی
او درباره انگیزه و شناخت مردم از طب سنتی و گیاهان دارویی می افزاید: انگیزه دارند، ولی شناخت کافی ندارند، چون اکثر همکاران بنده به عنوان فروشنده و موارد دیگر که متاسفانه تخصص کافی ندارند، به ثروت رسیده اند. اگر شناخت خوبی داشته باشند با انگیزه زیادی که در مردم وجود دارد استقبال میکنند.
کار آفرین طب سنتی و گیاهان دارویی در زمینه راهکارهای عملی برای توجه بهتر مردم ادامه می دهد: ابتدا آگاهی بیشتر در این زمینه دوم انصاف و مراعات حال مصرفکننده و سوم که داروها چگونه و با چه روشی استفاده شود، اینکه همزمان با برنامه غذایی مصرف دارو داشته باشند یا خیر
سهرابیان با اشاره به مسئولیت فعالان این عرصه، بیان می کند: بدون اطلاعات کافی و تجربه نسخهنویسی انجام ندهند و سعی کنند همزمان علم آن را هم فرا بگیرند، بارها مشاهده شده نسخه ایی بدون منطق و علم تجویز شده که منجر به عوارض شدید هم شده است.
او در خصوص انتظاراتی که از مسئولان وجود دارد، تصریح میکند: مسئولان حمایت بیشتری داشته باشند و با اختصاص تسهیلات کم بهره به جوانان زمینه اشتغال به این شغل پاک و سود ده را فراهم سازند، به خصوص در خوشاب که زمینه مناسبی از نظر کشت و بهره وری بهتر فراهم است به راحتی و با هزینههای کم میتوان با کیفیت بالا تولید و بسته بندی کرد.
کار آفرین طب سنتی و گیاهان دارویی تاکید می کند: در چند سال اخیر خوشبختانه دانشگاه گیاه پزشکی در اکثر استانها تاسیس شده است، ولی نیاز جامعه بیشتر از آن است. خواستهای که از مسئولین بهداشت درمان داریم این است که از تجربیات کسانی که چندین سال در زمینه گیاهان دارویی زحمت کشیده اند استفاده شود و حمایت بیشتری از متخصصان این عرصه شود.
سهرابیان به علاقهمندان این حوزه برای شروع، اظهار می کند: ابتدا با ادامه تحصیل در امور طب سنتی و گیاهان دارویی اطلاعات خود را به روز و تکمیل نمایند. ثانیا در سالهای تحصیل حتماً با با انواع گیاهان و روش تولید آنها آشنا شوند و در آخر اینکه با علاقه بیشتر و اراده کافی به مسیر ادامه دهند، زیرا علاوه بر سوددهی خوب و درآمدزایی، این رشته قدمی در راه نجات زندگی و جان انسانها است.
شبکه بهداشت و درمان خوشاب
این شهرستان در فاصله ۴۲ کلیومتری و در شمال شرقی سبزوار واقع شده است، این شبکه در بهمن ۱۳۹۰ با حضور وزیر وقت بهداشت و درمان خانم دکتر وحید دستجردی و نمایندگان شهرستان افتتاح شد.
دکتر مرضیه احمدی رئیس شبکه بهداشت و درمان خوشاب، میگوید: شبکه بهداشت و درمان شهرستان دارای ۴ پایگاه اورژانس ۱۱۵ جادهای و پیش بیمارستانی، ۶ مرکز خدمات جامع سلامت روستایی، یک پایگاه بهداشتی و مرکز خدمات جامع سلامت با امکانات بستری است.
او می افزاید: مرکز خدمات جامع سلامت با امکانات بستری با جمعیتی حدود ۱۲ هزار نفر تحت پوشش که در قسمت شرقی شهرستان واقع شده است، این مرکز با امکاناتی از قبیل دندانپزشکی، پزشک عمومی و آزمایشکاه "انجام کلیه آزمایشات ازدواج - اعتیاد و اصناف" داروخانه شبانه روزی و حضور ۲۴ ساعته ماما، پرستار و پزشک در شهرستان ارائه خدمت میکند.
وضعیت کنونی شبکه بهداشت و درمان خوشاب
رئیس شبکه بهداشت و درمان خوشاب میگوید: شبکه بهداشت و درمان در همین چند ساله اخیر پیشرفتهای قابل توجهی زیادی داشته از جمله سه پایگاه اورژانس، دیوانگاه، نوده انقلاب و پایگاه شماره ۲سلطان آباد افتتاح شده است.
او میافزاید: به همین منظور ساخت و بازسازی چهار خانه بهداشت، نوده انقلاب، دیوانگاه، نوروزی و رباط جزو در کنارافتتاح پایگاه سلامت شماره ۲ شهری و افتتاح مرکز خدمات جامع سلامت شبانه روزی با امکانات بستری سلطان آباد را نیز میتوان نام برد.
احمدی در پاسخ به وضعیت استفاده از تکنولوژیهای نوین در پیشبرد اهداف کلی نظام سلامت، بیان می کند: خدمات نوین در سطح شبکه با توجه به پیگیری جهت آماده و مهیا کردن بستر اینترنت در کلیه خانههای بهداشتی تابعه انجام شده است.
توضیح خانم احمدی درخصوص سامانه سیب و طب سنتی
او تصریح می کند: راه اندازی بستر سامانه یکپارچه بهداشت "سامانه سیب" کلیه خانوارهای تحت پوشش دارای پرونده الکترونیک سلامت هستند و تمام خدمات سلامت خانوادهها در آن به صورت خودکار ثبت است و همچنین ارجاع الکترونیک از سطح اولیه به سطح فوق تخصصی انجام شده است.
رئیس شبکه بهداشت و درمان خوشاب درباره جایگاه طب سنتی و درمان باگیاهان دارویی، تاکید میکند: این بستر به صورت کلی در سطح دانشگاه علوم پزشکی پیگیری و در حال انجام است و مطمئنا با تقویت طب سنتی و گیاهان دارویی در دانشگاه امیدوار هستیم که رشد و توسعه کلانی در پیش رو داشته باشیم.
طب سنتی در پیشگیری بسیاری از بیماریها و نیز مداوای برخی از امراض، حرفهای زیادی برای گفتن دارد، ولی نمیتواند پاسخگوی همه نیازهای پزشکی باشد.
پزشکی جدید نیز راه حلهای متعددی برای درمان بیماریهای بشر دارد که بسیاری از آنها از عهده طب سنتی بر نمیآید، ضمن آن که برخی از راهها و نسخههای طب سنتی با پیشرفتهای جدید تایید شده و برخی نیز مردود شده اند. بنابراین، هر دوی اینها به عنوان بخشی از میراث علمی بشر، مورد احترام و مراجعه هستند و نفی شان منطبق با واقع نگری نیست.
انتهای پیام/د