دکتر صمدی راد
قدرت نرم «soft power» تهدید نرم و جنگ نرم نوعی عملیات روانی و تبلیغاتی است که در زمان های گذشته و همراه با جنگ ها و درگیری ها در قالب شایعه.دروغ پراکنی و پایین آوردن روحیه حریف و دشمن بکار گرفته می شد.
در دوره معاصر «جوزف نای» استاد دانشگاه هاروارد در کتابی با عنوان."قدرت نرم ، شیوه موفقیت سیاست های جهانی"، این نظریه را به شکل تئوریک بسط و توسعه داد.
به تعبیر وی قدرت و یا تهدید نرم مجموعه تحرکاتی است که از سوی کشور مهاجم موجب تغییر هویت فرهنگی و الگوی رفتاری نظام سیاسی متخاصم می شود.
برد شیوه های عملیات روانی و جنگ نرم و تلفات و خسارت های جانی و مالی آن به مراتب کمتر از جنگ های فیزیکی است بااین حال ماندگاری و ثبات آن نیز پایدار و ریشه دارتر است.
شاید انقلاب های رنگی که هر از گاه در گوشه و کنار جهان شاهد آن هستیم بر گرفته از شیوه های عملیات روانی در راستای تغییر ماهیت رژیم ها و تغییر ایدئولوژی آنهاست.
در دوران مدرن و در فضای مجازی و سایبر قدرت و برد جنگ های نرم بیش از جنگ های فیزیکی و ابزارهای نظامی است.
حتی اگر بنا باشد جنگ های فیزیکی و سخت افزاری اتفاق بیفتد لازم است قبل از آن جنگ نرم در قالب تبلیغات، اقناع، شیوههای روانی، تضعیف ماهیت فرهنگی و ایدئولوژی طرف مقابل و تخریب هویت فرهنگی و نهایت متقاعدسازی افکار عمومی جبهه مقابل انجام شود.
بنظر می رسد حملاتی که از سوی غرب به رهبری آمریکا به عراق و افغانستان و نیروهای القاعده در حادثه یازده سپتامبر رخ داد عملیات و جنگ روانی در آن نقش بسزایی داشت، بطوری که به شیوه اقناع و متقاعد سازی افکار عمومی جهان و کشور متخاصم را آماده جنگ های فیزیکی کردند تا حدی که مردم، این جنگ ها را نجات بخش و موجب رهایی خود از چنگال دیکتاتورهای مسلط بر کشور و جامعه خود می دانستند.
هم اکنون آنچه فقدان و غیبت آن در درگیری های اخیر بین روسیه و اوکراین مشهود است عدم بهره گیری روسیه به عنوان کشور مهاجم از شیوه عملیات و جنگ روانی و نرم است.
روسیه با دستپاچگی و عصبانیت فاقد دوراندیشی و خردورزی در باتلاقی افتاد که حلقه گمشده آن عدم بهره گیری از قدرت جنگ نرم است.
پوتین نه افکار عمومی جهان، نه افکار عمومی اوکراین و نه افکار عمومی کشور خود را برای این تهاجم آماده نکرده بود.
به همین علت تمام دنیا را در مقابل خود می بیند و از طرفی مردم اوکراین هیچ علاقه ای به تسلط روسیه بر کشورشان نداشته و با تمام توان در مقابل آن ایستاده اند و از همه بدتر اعتراض مردم و افکار عمومی روسیه است که به عنوان مخالفان جنگ روسیه در مقابل اوکراین در برابر پوتین مقاومت میکنند.
اکنون بنظر می رسد غرب و آمریکا از این حربه به بهترین نحو استفاده کرده و افکار عمومی جهان را علیه روسیه ترغیب کرده اند.هر چند تک محوری.لجاجت و خصلت جنگ طلبی پوتین نیز در این قائله بی تاثیر نیست.
شاید نظام سلطه، امپریالیسم خبری و اصطلاحاتی از این قبیل که سال ها از اردوی چپ جهانی و کشورهای انقلابی شنیده میشد نام دیگر عملیات روانی است که همواره تاثیرات خود را در مناسبات جهانی گذاشته است.
انتهای پیام/د